Werkplekleren, workflow learning, leren in de flow of work: van buzzword naar de échte betekenis.

Werkplekleren lijkt wel de new kid in town in L&D land. Nochtans wordt deze leervorm al decennia toegepast en is er niks nieuws aan. Wat maakt dat deze aanpak vaak succesvoller is dan klassieke opleidingen?

Ik gaf onlangs een webinar via ZOOM. Vijftien minuten voor de start merkte ik dat in mijn ‘speaker notes’ niet op het scherm zag. Omdat het de eerste keer was dat ik het webinar gaf, had ik die speaker notes écht nodig om mijn verhaal correct te brengen. Het zweet brak me uit, want de klok tikte onverbiddelijk door. Mijn deelnemers konden elk moment op het scherm verschijnen. Sh*t denk ik dan! Eén ding is zeker: op dat moment heb je geen tijd om een formele opleiding ‘werken met ZOOM’ te volgen. Ik heb immers nu een probleem dat nu opgelost moet worden. De FAQ pagina van ZOOM heeft me op dat moment met een met gerichte antwoord gered 😮‍💨. Zucht, weg stress.

Dit is een voorbeeld van leren tijdens het uitvoeren van je werk. Het is een van de meest effectieve, en tevens onderschatte, manier om effectief te leren. Werkplekleren, leren tijdens of in het werk, workflow learning, learning in the flow of work…ze zijn allen synoniemen voor hetzelfde concept: leren terwijl je je werk aan het uitoefenen bent.

Hoewel werkplekleren al lang bestaat, merk ik dat er de afgelopen jaren steeds buzz rond hangt. Ik had een gesprek met de Amerikaanse Conrad Gottfredson. Hij is een van dé referenties voor werkplekleren.

Leren zonder je werk te onderbreken

Er wordt vandaag veel ‘buzz’ gemaakt over werkplekleren. Dan gebeurt het wel eens dat er misverstanden opduiken.
“Een vaak voorkomende denkfout die hr afdelingen maken is dat ze ervan uitgaan dat werkplekleren gelijk staat met het stopzetten van je werkactiviteit om daarna iets te gaan leren via bijvoorbeeld een microlearning of op een leerplatform” start Gottfredson. “Echter, werkplekleren is het proces waarbij medewerkers leren terwijl ze werken. In plaats van het werk te onderbreken voor een training, wordt leren geïntegreerd in de dagelijkse taken en verantwoordelijkheden.

Als je op dat moment tegen een probleem aanloopt, helpt een digitale coach, een FAQ-pagina, een manual je weer op weg. Dit wordt bij leerexperten ook ‘performance support‘ genoemd: gerichte ondersteuning die het leren ondersteunt tijdens het uitoefenen van je werkzaamheden.”

Deze manier van leren biedt heel wat voordelen. Zo is er efficiëntie en tijdswinst. Door het leren te integreren in de dagelijkse werkzaamheden, kunnen medewerkers nieuwe vaardigheden en kennis opdoen zonder dat ze hun reguliere taken moeten onderbreken. Daarnaast is de kennis ook meteen direct toepasbaar, wat betekent dat medewerkers er de relevantie van inzien. Tot slot zijn medewerkers vaak meer gemotiveerd om te leren als ze ervaren dat leren een directie positieve impact heeft op het goed uitoefenen van hun opdracht.

Schaffen we de klassieke opleidingen dan niet beter af?

Als werkplekleren zoveel voordelen biedt, zouden we klassieke opleidingen dan niet gewoon beter afschaffen?
Het antwoord is neen!

In sommige situaties is het slimmer formele opleidingen te blijven voorzien. “Als je je het niet permitteren om fouten te maken raad ik aan om kennis en vaardigheden te ontwikkelen in een veilige formele leersetting” zegt Gottfredsson. “Ik start steeds een critical impact of failure analyse. We bekijken wanneer het al dan niet verantwoord is om potentieel fouten te maken tijdens het werk. In die gevallen waar we het ons niet kunnen permitteren, is het slimmer aan het leren te gaan in een klassieke, veilige setting. In alle andere gevallen is leren tijdens het werk aangeraden. Op deze manier ontstaat een blend. Enerzijds met werkplekleren voor zaken waar de impact van uitschuivers niet groot is. En anderzijds formele opleidingen waarbij performance support wordt meegegeven ter ondersteuning van het uitoefenen van de activiteiten eens men terug op de werkplek is.”

Als je je het niet permitteren om fouten te maken raad ik aan om kennis en vaardigheden te ontwikkelen in een veilige formele leersetting

Conrad benadruk dat on-the-job ondersteuning cruciaal is voor de leertransfer na de formele opleiding. “Want als de verworven competenties tijdens een opleiding niet worden toegepast en herhaald in de werkcontext, zijn ze gedoemd het daglicht nooit te zien. Dat maakt ook dat performance support en toepassen van het geleerde het succes bepalen.”

Kan je je werkplekleren permiteren bij leiderschapsontwikkeling?

Performance support helpt medewerkers bij het oplossen van problemen tijdens het uitoefenen van het werk. Hiertoe worden taken grondig geanalyseerd. Elke stap in het uitoefenen van een taak wordt beschreven teneinde de nodige ondersteuning te voorzien. Voor uitvoerende of technische taken, zoals het creëren van een excel tabel of het aanzetten van een machine, zijn de stappen zichtbaar en makkelijk in kaart te brengen. Maar voor‘denkwerk’ is dat andere koek. Ik vroeg aan onze expert op welke manier hij leiderschap integreert in werkplekleren.

“Dat is een goeie vraag! Ongeveer 70% van werkplekleren ondersteunt het ontwikkelen van soft skills. In feite is leiderschap tonen niet meer of minder het uitvoeren van taken waarbij, naast procedures, ook mentale beslissingen worden genomen. Om taakondersteuning te voorzien voor leiders, lijsten we de competenties, gewenst gedrag en bedrijfswaarden op. Zo zal een leider bijvoorbeeld regelmatig gesprekken met medewerkers moeten voeren. Voor deze specifieke context maken we dan de vertaling van de bedrijfswaarden naar gewenst gedrag. Door het zo concreet mogelijk te maken, kunnen we just-in-time ondersteuning aanbieden die de leider vlak voor zo’n gesprek ter hand kan nemen.

Conclusie

Werkplekleren is méér dan een trend. Het is een krachtige leerstrategie die niet alleen een motivatieboost geeft aan de lerende die zijn probleem in geen tijd oplost, maar tegelijk ook erg effectief en efficient is.

Het volledige gesprek kan je bekijken in deze video!

ℹ️ Pssss…Dit artikel schreef ik initieel voor HR Magazine. Daarom is de ’tone of voice’ misschien een tikkeltjes anders dan deze website..